Program rehabilitacji, ustalany jest na podstawie badania i dobrany jest indywidualnie do aktualnych możliwości pacjenta. Fizjoterapeuta posiada bogaty wachlarz technik, umożliwiający mu dobranie możliwie efektywnej formy ćwiczeń.

Metoda PNF, to przede wszystkim filozofia, czyli pewien ogół zasad pracy z pacjentem, który umożliwia efektywne osiągnięcie celu - powrotu do zdrowia.

• Ćwiczenia są zawsze bezbolesne
• Fizjoterapeuta wykorzystuje pewne mechanizmy neurofizjologiczne (irradiacja, wzmocnienie) w celu poprawy zaburzonej funkcji danego odcinka ciała
• Rehabilitacja ukierunkowana jest na leczenie konkretnej zaburzonej funkcji a nie tylko struktury, dlatego pacjent uczy się najbardziej potrzebnych dla niego czynności dnia codziennego
• Ćwiczenia odbywają się w wielu często zmieniających się pozycjach wyjściowych, terapia jest ciekawa, urozmaicona
• Pacjent bierze czynny udział w procesie rehabilitacyjnym również poprzez udział w wyznaczaniu tzw. krótkich celów terapii oraz poprzez intensywny plan ćwiczeń domowych
• Każda rehabilitacja przynosi konkretny rezultat, udokumentowany testem na problem funkcjonalny. Dzięki temu fizjoterapeuta na bieżąco kontroluje i optymalizuje plan rehabilitacji

W terapii metodą PNF, Fizjoterapeuta wykorzystuje specyficzne dla metody wzorce ruchowe, które przebiegają trójpłaszczyznowo, w tzw. płaszczyznach diagonalnych (skośnych), efektywnie angażując możliwie największą ilość grup mięśniowych, biorących udział w danym ruchu. Taka forma ruchu, stanowi bardzo bogate źródło aferentacji, czyli impulsacji od elektora (Np. receptorów czucia głębokiego we włóknach mięśniowych, jednostek wykonujących dany ruch) w kierunku kory somatosensorycznej, czyli ośrodkowego układu nerwowego. Bardzo ważnym elementem tych wzorców ruchowych; jest składowa rotacyjna wzorca. Rehabilitant, wykorzystując zasady główne torowania, czyli ułatwiania nauki danego ruchu, potrafi skuteczniej aniżeli ma to miejsce w tradycyjnie rozumianej kinezyterapii, osiągnąć z pacjentem wyznaczony cel.

Intensywna aferentacja, czyli zsumowane w czasie i przestrzeni bodźce, docierające do OUN, osiągana jest poprzez stosowanie w terapii następujących zasad:

• kontakt manualny rehabilitanta z daną częścią ciała, odbywa się przy pomocy tzw. chwytu lumbrykalnego, który efektywniej stymuluje receptory czucia powierzchownego (dotyku, temperatury) w skórze, dokładnie określa kierunek wykonywanego ruchu oraz umożliwia pracę z optymalnie dobranym oporem
• opór manualny: jest dostosowany optymalnie do możliwości i potrzeb pacjenta, dawkowany przeciwko wszystkim składowym ruchu, poprzedzonym optymalnym rozciągnięciem włókien mięśniowych (wydajniejszy skurcz danej grupy mięśniowej). Zastosowany prawidłowo, umożliwia osiągnięcie optymalnej irradiacji (patrz niżej) pożądanej grupy mięśni synergistycznych
• Irradiacja (promieniowanie pobudzenia): stwarza rehabilitantowi możliwość zaktywizowania chorego obszaru ciała pacjenta (skurcz osłabionych jednostek mięśniowo-ścięgnistych), pracując na zdrowym i prawidłowo funkcjonującym rejonie ciała pacjenta - przeciwstronnej kończynie górnej, kończynie dolnej, tułowiu itp., w jednym łańcuchu kinematycznym
• kontakt werbalny rehabilitanta z pacjentem oraz kontakt wizualny pacjenta z daną częścią ciał, wykonującą ruch
• wykorzystanie technik trakcyjnych oraz aproksymacji i stretchu itp.
• zmiana normalnej kolejności sekwencji ruchu (timing for emphasis) w celu możliwie efektywnej poprawy osłabionej składowej wzorca ruchu

Reedukacja prawidłowego stereotypu chodu:

Terapia PNF kładzie bardzo duży nacisk na reedukacje prawidłowego stereotypu chodu. W zależności od aktualnych możliwości psychoruchowych pacjenta, istnieje możliwość doskonalenia każdej fazy cyklu chodu w dogodnej i bezpiecznej dla pacjenta pozycji wyjściowej.

Przygotowanie do właściwej reedukacji chodu może odbywać się na macie, począwszy od pozycji niskich, bezpiecznych dla pacjenta - w leżeniu na plecach, poprzez pozycje w siadzie klęcznym, klęku, klęku jednonóż itp. Bardzo istotnym elementem rehabilitacji chodu, są aktywności w pozycji siedzącej, przygotowujące do wstawania m.in. : stabilizacja pozycji, symetryczne ruchy miednicy, praca we wzorcach dla głowy, szyi i tułowia, kombinacje ruchów łopatki oraz miednicy itp. Praca w pozycji wysokiej (pozycja stojąca), która wydatniej angażuje mechanizmy nerwowo - mięśniowe odpowiedzialne za utrzymanie równowagi i wykonanie danej czynności ruchowej, to przede wszystkim stabilizacja pozycji, nauka przenoszenia ciężaru ciała, aktywność w staniu jednonóż oraz inne odwzorowujące każdą fazę chodu ćwiczenia, często z wykorzystaniem przedmiotów rehabilitacyjnych w postaci taśm gumowych, trenerów równowagi, poręczy rehabilitacyjnych itp.

Wskazania:

Wskazania do terapii z wykorzystaniem elementów metody PNF, są następujące:

NEUROLOGIA:

• przebyte incydenty naczyniowe Ośrodkowego Układu Nerwowego w postaci udarów niedokrwiennych oraz krwotocznych mózgu
• wszelkie choroby powodujące zaburzenia w utrzymywaniu równowagi
• wszelkie choroby powodujące upośledzenie stereotypu chodu
• stwardnienie rozsiane (SM), choroba Parkinsona

ORTOPEDIA:

• pooperacyjni, u których występują zaburzenia funkcji mięśni w postaci deficytu masy oraz siły mięśniowej
• choroby mięśni szkieletowych (m.in. dystrofie, zaburzenia metaboliczne, zmiany zapalne)
• złamania tkanki kostnej
• uszkodzenia tkanek miękkich aparatu ruchu: mięśni, ścięgien, więzadeł, torebek stawowych
• zaburzenia tzw. propriocepcji jako następstwo doznanego urazu tkanek miękkich
• zaburzenia prawidłowej postawy - reedukacja posturalna
• bóle kręgosłupa segmentu szyjnego, piersiowego oraz lędźwiowo - krzyżowego
• neuralgie nerwu trójdzielnego oraz twarzowego
• zaburzenia funkcji wegetatywnych (oddychanie, połykanie, artykulacja)
• leczenie stawów hypermobilinych - stabilizacje stawów kręgosłupa oraz kończyn
• inne